Ενώ από καιρό υπήρχε η υποψία ότι αυτοάνοσα νοσήματα και αλλεργίες μπορεί να σχετίζονται με την πλαισίωση του παιδιού από ένα υπερβολικά καθαρό, αποστειρωμένο περιβάλλον, σε πρόσφατη μελέτη υποστηρίζεται η άποψη ότι η απουσία μικροβιακών λοιμώξεων σε μικρή ηλικία μπορεί να αποτελέσει εκλυτικό αίτιο για την εμφάνιση λευχαιμίας (μίας από τις μορφές τουλάχιστον, ενώ για τις υπόλοιπες δεν υπάρχει συσχέτιση). 

Ενώ λοιπόν γνωρίζαμε ότι ακόμη και η καθυστερημένη ένταξη του παιδιού στο περιβάλλον του παιδικού σταθμού αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση λευχαιμίας, τώρα φαίνεται πιο ισχυρή η συσχέτιση της ηλικίας στην οποία θα εκτεθεί ένα παιδί σε μικροβιακούς παράγοντες. Δηλαδή η μικρή ηλικία είναι προστατευτικός παράγοντας, ενώ η έκθεση σε μεγαλύτερη ηλικία είναι επιβαρυντικός. 

Μάλιστα η θεωρητική υπόθεση είναι ότι η εμφάνιση της κακοήθειας αποτελεί διαδικασία που ξεκινά και πριν τη γέννηση ακόμη, με την εμφάνιση μετάλλαξης ως πρώτο στάδιο και ακόλουθα την έλλειψη έκθεσης σε μικροβιακές λοιμώξεις ως δεύτερο στάδιο (όπως σε πολλές περιπτώσεις περιγράφεται αντίστοιχα από τη θεωρία των “δύο χτυπημάτων”)

Στη μελέτη πιθανολογείται ότι η αλλαγή στις συνήθειες μας τώρα, δηλαδή η έκθεση των βρεφών και των νηπίων στα μεγαλύτερα παιδιά μπορεί να αλλάξει το τοπίο στην εμφάνιση των λευχαιμιών σε βάθος χρόνου πέντε με δέκα ετών. 

Κρατάμε λοιπόν την πληροφορία ότι η αποστείρωση του περιβάλλοντος στο οποίο μεγαλώνει ένα βρέφος δεν είναι ο στόχος μας. Πρέπει να υπάρχει ένα μέτρο και εδώ, προσπαθώντας να πετύχουμε καθαρές συνθήκες, χωρίς υπερβολές. 

Σίγουρα τα παραπάνω δεν θα αποτελέσουν κανόνα και δεν θα προφυλάξουμε όλα τα παιδιά, αλλά όσα περισσότερα γνωρίζουμε και όσο καλύτερα προσανατολίζουμε την αγωγή που προτείνουμε, τόσο μεγαλύτερο θα είναι το όφελος.

A causal mechanism for childhood acute lymphoblastic leukaemia.

Greaves M. Nat Rev Cancer. 2018 May 21

Η υπερβολική καθαριότητα μπορεί να αποτελέσει εκλυτικό αίτιο για την εμφάνιση λευχαιμίας.